Children With Attention Deficit And Hyperactivity Disorder And Nursing Approaches
Children With Attention Deficit And Hyperactivity Disorder And Nursing Approaches
DOI:
https://doi.org/10.51271/jashso.38Keywords:
attention deficit, hyperactivity, child, nursingAbstract
Attention disorder is a condition that includes attention deficit, accompanied by developmentally inappropriate behaviors and associated with functional changes in the central nervous system. When hyperactivity is also present with this disorder, it is defined as Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD). ADHD is observed in 4–12% of school-aged children and is approximately four times more common in boys than in girls. Although the etiology of ADHD is not clearly understood, it is thought to develop during the prenatal, perinatal, or postnatal periods. Known risk factors include maternal alcohol and tobacco use during pregnancy, exposure to lead and mercury during childhood, preterm birth, placental insufficiency, inadequate oxygenation, previous convulsions, and head trauma. The aim of nursing care in children diagnosed with ADHD is to identify at-risk children early, ensure timely diagnosis and appropriate treatment, monitor the child's growth and development, assess behavioral characteristics, and establish effective collaboration with the family, teachers, and other healthcare professionals throughout the treatment process. In this context, this study aims to present nursing approaches for children diagnosed with ADHD based on up-to-date and comprehensive literature.
References
1. Ekşi A. Ben hasta değilim. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2011.
2. Öztürk O. Ruh sağlığı ve bozuklukları. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2008.
3. Özbay HC. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda yavaş bilişsel tempo, bağlanma ve mizaç ilişkisinin değerlendirilmesi [tez]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı; 2022.
4. Görmez V, Örengül AC. DEHB'li çocuk ve ergenlerin elektronik medya kullanımı açısından değerlendirilmesi. Anatolian J Psychiatry. 2017;18(5).
5. Sürücü Ö. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. İstanbul: Bilgi Yayınevi; 2019.
6. World Health Organization (WHO). World mental health report: transforming mental health for all [Internet]. Geneva: WHO; 2022 [cited 2024 Oct 15]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240049338
7. World Health Organization (WHO). Adolescent mental health [Internet]. 2022 [cited 2024 Oct 15]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescent-mental-health
8. World Population Review. ADHD rates by country [Internet]. 2025 [cited 2025 August 19]. Available from: https://worldpopulationreview.com/country-rankings/adhd-rates-by-country.
9. Çöpür M, Çöpür S. Attention deficit hyperactivity disorder and omega-3 fatty acid supplementation: a systematic review. Yeni Sempozyum Derg. 2018;56(3):20-3.
10. Kayaalp L. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi. 2008;62:147-52.
11. Krain AL, Castellanos FX. Brain development and ADHD. Clin Psychol Rev. 2006;26(4):433-44.
12. Dombaycı Ö. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda leptin ve ghrelin serum düzeylerinin uyku alışkanlıkları ile ilişkisinin incelenmesi [tez]. Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı; 2022.
13. Öner Ö. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve çevresel risk etmenleri. Turk Klin J Child Psychiatry-Special Topics. 2015;4(1):1-10.
14. Taşpınar AA. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı olan çocuklarda yavaş bilişsel tempo belirtilerinin motor beceriler açısından incelenmesi [tez]. Antalya: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kliniği; 2023.
15. Öncü B, Şenol S. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun etiyolojisi: bütüncül yaklaşım. Klinik Psikiyatri Derg. 2002;5(2):111-9.
16. Sciberras E, Mulraney M, Silva D, Coghill D. Risk factors and the etiology of ADHD: review of existing evidence. Curr Psychiatry Rep. 2017;19(8):49.
17. Toruner E, Buyukgonenc L. Cocuk sagligi temel hemsirelik yaklasimlari. 3rd ed. Ankara: Gungorler Matbaacilik San. Tic. Ltd. Sti.; 2023.
18. Barkley RA. Attention-deficit hyperactivity disorder: a handbook for diagnosis and treatment. 4th ed. New York: Guilford Press; 2014.
19. American Psychiatric Association (APA). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed. Washington: APA; 2013. doi:10.1176/appi.books.9780890425596
20. DuPaul GJ, Stoner G, O’Reilly MJ. ADHD in the schools: assessment and intervention strategies. 3rd ed. New York: Guilford Press; 2015.
21. Ozyurek M. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların eğitimsel değerlendirilmesi. Turk Psikolojik Danisma Rehberlik Derg. 2018;8(50):42-55.
22. Nigg JT, Nikolas M, Burt SA. Measured gene-by-environment interaction in relation to attention-deficit/hyperactivity disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2010;49(9):863-73. doi:10.1016/j.jaac.2010.06.008.
23. Yildirim S, Bayat M. DEHB tanısı almış çocukların hemşirelik izlemi: literatür incelemesi. Cocuk Sagligi Hastaliklari Hemsireligi Derg. 2021;27(1):58-64.
24. Brown RT, Amler RW, Freeman WS, Perrin JM, Stein MT, Feldman HM, et al. Treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder: overview of the evidence. Pediatrics. 2005;115(6):e749-57.
25. Kutsal D, Yildiz N. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ailelerinin eğitimi. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar. 2016;8(4):349-59. doi:10.18863/pgy.80893.
26. Karabekiroglu K, Rodopman Arman A. DEHB’nin tanı ve tedavisinde aile eğitimi. Cocuk Genclik Ruh Sagligi Derg. 2011;18(1):45-51.
27. DuPaul GJ, Weyandt LL, Janusis GM. ADHD in the classroom: effective intervention strategies. Theory Pract. 2011;50(1):35-42.
28. Canbulat S, Ayhan F. DEHB tanısı almış çocuklarda hemşirelik yaklaşımları. Cocuk Derg. 2019;19(3):165-72.
29. Connor DF. Stimulants. In: Connor DF, editor. Aggression and antisocial behavior in children and adolescents. New York: Guilford Press; 2006. p. 215-46.
30. Karakas S, Kumandas H. Ozel gereksinimli cocuklara yonelik hemsirelikte savunuculuk rolu. Hemsirelikte Egitim Arastirma Derg. 2018;15(3):215-20.
31. Cunkus N, Tasdemir Yigitoglu G. Peplau’nun kişiler arası ilişkiler kuramına göre dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan hastaya hemşirelik bakımı. Turkiye Klin J Nurs Sci. 2018;10(4):370-80.
32. Kurt A. Cocuk sagligi hemsireliginde terapotik iletisim. Hemsirelikte Egitim Arastirma Derg. 2017;14(1):23-30.
33. Ozdemir F, Yilmaz D. Cocuklarla etkili iletisim teknikleri. Cocuk Sagligi Hastaliklari Hemsireligi Derg. 2020;26(2):112-8.
34. Tas F, Korkmaz M. Pediatrik hastalarda iletisim becerilerinin gelistirilmesi. Saglik Bilimleri Derg. 2019;28(4):215-22.
35. Arslan SB, Buldukoglu K. Cocukla terapotik gorusmenin hemsirelik surecine gore incelenmesi. Hacettepe Univ Saglik Bilimleri Fak Derg. 2015;1:657-62.
36. Cam MO, Topcu ME. Cocukluk donemi dikkat eksikligi hiperaktivite bozuklugu ve ruh sagligi ve hastaliklari hemsireligi. Ege Hemsirelik Fak Derg. 2019;35(3):147-54.
37. Geltman PL, Fried LE, Arsenault LN, Knowles AM, Link DA, Goldstein JN, et al. A planned care approach and patient registry to improve adherence to clinical guidelines for the diagnosis and management of attention-deficit/hyperactivity disorder. Acad Pediatr. 2015;15:289-96. doi:10.1016/j.acap.2014.12.002.
38. Paidipati CP, Deatrick JA, Eiraldi RB, Ulrich CM, Brawner BM. Family management in childhood attention deficit hyperactivity disorder: a qualitative inquiry. J Pediatr Nurs. 2020;52:82-90. doi:10.1016/j.pedn.2019.09.027.
39. Ozturk M, Basgul SS. Cocuklarda dürtüsellik: dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu tani ve tedavisi. İstanbul: Ucurtma Yayınlari; 2020.